Automatyczna skrzynia biegów to prawdziwy hit ostatnich lat, zarówno wśród aut nowych, jak i w świecie używanych. Kojarzy się z wygodą, ale i z większymi kosztami utrzymania. Jakie są wady i zalety takiej przekładni?
„Jeśli raz przejedziesz się z automatem, już nigdy nie wrócisz do ręcznej skrzyni” – mawiają najbardziej zagorzali miłośnicy przekładni automatycznych. Rzeczywiście, mają mocne argumenty.
Po pierwsze: wygoda
Automatyczna skrzynia biegów zapewnia większą wygodę jazdy niż manualna – z takim twierdzeniem właściwie trudno dyskutować. Zwłaszcza podczas jazdy w mieście, w korkach, ręczna przekładnia może dać się we znaki. Konieczność ciągłego wciskania i odpuszczania pedału sprzęgła i częsta zmiana przełożeń prędzej czy później zmęczą nawet największego fana „kontaktu z maszyną”.
Tymczasem w przypadku automatycznej skrzyni biegów, kierowca ma za zadanie jedynie wciskać pedały gazu i hamulca. Nie musi się martwić, że auto zgaśnie podczas ruszania albo stoczy się przy ruszaniu pod górkę. Powinien tylko pamiętać, że – w przypadku większości „automatów” – samochód zacznie jechać po odpuszczeniu hamulca, chyba że dany model ma przycisk Auto Hold. Po jego wciśnięciu można w czasie np. stania w korku albo na światłach rozluźnić obie nogi. Nie trzeba nawet wciskać hamulca.
Wygodne? Z całą pewnością. A jak obecność automatycznej skrzyni biegów wpływa na wrażenia z jazdy, gdy korek już się skończy?
Automatyczna skrzynia biegów a osiągi i zużycie paliwa
W dawniejszych czasach obiegowa opinia głosiła, że „automat zamula” samochód, czyli po prostu pogarsza osiągi. Rzeczywiście, skrzynie starego typu były zwykle powolne. Samochody z automatami sprzed lat wolniej przyspieszały i gorzej reagowały na gaz, a redukcja biegu (np. przed wyprzedzaniem) trwała wieki i często powodowała szarpanie.
Dziś sytuacja mocno się zmieniła: technologia poszła do przodu na tyle, że nowoczesne skrzynie automatyczne są naprawdę szybkie, a do tego płynne. Zazwyczaj zmieniają biegi o wiele szybciej niż zrobiłby to człowiek. O postępie w tej dziedzinie najlepiej świadczy fakt, że zdecydowana większość najszybszych i najdroższych sportowych modeli na rynku – od Mercedesów-AMG, przez BMW M, aż po Ferrari czy Lamborghini – od dawna nie ma już manualnych przekładni.
Co z wpływem na zużycie paliwa? Czy samochody z automatyczną skrzynią biegów są ekonomiczne? Dawne automaty potwornie zwiększały apetyt samochodów. Obecne raczej tego nie robią: jeśli już, różnica wynosi ok. litra na sto kilometrów, nie więcej.
W sedanach segmentu premium automatyczne skrzynie biegów powoli stają się standardem. Przegląd takich aut znajdziecie tutaj: https://blog.spotawheel.pl/sedany-premium-klasy-sredniej-przeglad-rynku/.
Automatyczna skrzynia biegów: zalety
Po stronie zalet „automatów” można więc niewątpliwie zapisać wygodę jazdy. Spalanie wcale zbyt mocno nie rośnie, a większa jest też płynność jazdy, bo jeśli nowoczesny automat szarpie to zwykle dlatego, że jest uszkodzony. Skrzynie tego typu są w dodatku szybkie i potrafią „uczyć się” stylu jazdy kierowcy. Dla najbardziej wymagających przeznaczono specjalne tryby sportowe, dostępne właściwie w każdym modelu. Większość z nich ma też możliwość zablokowania konkretnych przełożeń (przydatne np. w czasie holowania), a także ręcznej zmiany biegów: łopatkami lub drążkiem, choć oczywiście pedału sprzęgła nie mają.
Warto jednak pamiętać, że typów automatycznych skrzyń jest bardzo dużo. Klasyczna, hydrokinetyczna przekładnia zapewni dużą płynność jazdy, skrzynia dwusprzęgłowa będzie najszybsza i spowoduje najmniejszy wzrost zużycia paliwa, a bezstopniowe CVT zdecydowanie wygra w kategorii płynności i oszczędności paliwa, za to niektórym kierowcom może się nie spodobać, że podczas mocnego przyspieszania autem z taką skrzynią do uszu dochodzi jednostajne wycie silnika pracującego ciągle na tych samych, wysokich obrotach.
Najgorsza pod względem wrażeń z jazdy i szybkości działania jest skrzynia zautomatyzowana, działająca w uproszczeniu tak, jak ręczna, w której za zmianę biegów i obsługę sprzęgła odpowiada robot. Coś za coś: taka przekładnia jest tania i można ją spotkać w prostych, miejskich modelach. Świetnie sprawdzi się np. dla osób starszych albo dla tych, którym obsługa „manuala” sprawia po prostu trudności.
Automatyczna skrzynia biegów: wady
Jeden z podstawowych zarzutów stawianych automatycznym skrzyniom to rzekomy „brak kontroli nad samochodem”. „Nie czuję, że prowadzę!” – mówią niektórzy. Inni przekonują, że jazda z taką skrzynią nie daje im tyle przyjemności, co samodzielna zmiana przełożeń.
To oczywiście kwestia osobistych preferencji, więc trudno z tym dyskutować. Pytanie brzmi tylko, czy osoby, które wypowiadają się w ten sposób, jeździły nowoczesnym autem z dobrą, szybką skrzynią? Możliwe, że gdyby to zrobiły, błyskawicznie zmieniłyby zdanie.
Oczywiście, jeśli chodzi o „radość z jazdy”, sporo zależy od typu samochodu. Mały, lekki roadster rzeczywiście doskonale pasuje do ręcznej skrzyni, podczas gdy taka przekładnia w wielkiej limuzynie nie ma zbyt wiele sensu.
Koszty utrzymania auta z automatyczną skrzynią biegów
Kwestię wpływu skrzyni na spalanie omówiliśmy wyżej. W skrócie: różnica w zużyciu paliwa jest żadna lub niewielka.
O wiele mocniej mogą się jednak różnić koszty serwisu i obsługi auta. Niestety, automatyczna skrzynia jest zwykle bardziej skomplikowana i droższa w naprawach od ręcznej. O ile w przypadku „manuala” zwykle wystarczy raz na kilka lat zmienić sprzęgło, o tyle w automatycznej skrzyni wydatków może być więcej. Wiele zależy od typu skrzyni.
Klasyczna, hydrokinetyczna przekładnia wymaga m.in. wymiany oleju. Może dojść w niej do awarii konwentera i innych mechanizmów. Nie musi być bardzo drogo, zwłaszcza w przypadku popularnych modeli, ale warto liczyć się z dodatkowymi wydatkami.
Bezstopniowe CVT uchodzą za „pancerne”, ale dużo drożej może być w przypadku przekładni dwusprzęgłowych (DSG, Powershift itd.). Wymagają m.in. dynamicznej wymiany oleju (koszt: nawet kilkaset złotych) i mogą mieć problemy z mechatroniką albo sprzęgłami. Koszt kompleksowego remontu tego typu skrzyni to nawet 10 tysięcy złotych.
Istnieją też pojedyncze przypadki, kiedy to ręczna skrzynia jest droższa w obsłudze od automatycznej. Dzieje się tak zwykle wtedy, gdy dany model w wersji z manualną przekładnią jest o wiele mniej popularny niż z automatem. Zdarza się to np. w przypadku niektórych odmian Mitsubishi Pajero (sprzęgło jest bardzo drogie i trudno dostępne) albo aut supersportowych.
Automatyczna skrzynia biegów: wady i zalety, podsumowanie
Z jednej strony wygoda, płynność jazdy i lepsze (lub takie same) osiągi, z drugiej: zwiększone koszty serwisowe. Oto szybkie zestawienie plusów i minusów automatycznej skrzyni biegów. Szanse na słone rachunki za serwis można zmniejszyć, wybierając model samochodu, w którym montowano trwałe „automaty”. Ważne jest też, by wóz był zadbany, miał udokumentowaną historię serwisową i pochodził ze sprawdzonego źródła – na przykład ze Spotawheel.
Jeżeli nasz wpis nie przekonał Was do wyboru auta z automatyczną skrzynią biegów i wciąż rozważacie również zakup „manuala”, bardziej szczegółowe porównanie tych dwóch typów przekładni znajdziecie tutaj: https://blog.spotawheel.pl/automatyczna-czy-manualna-skrzynia-biegow/.
